Verbeuren erfdeel

Verbeuren erfdeel: “spreken is zilver, zwijgen is goud” gaat niet op als het om verzwegen goederen van een nalatenschap gaat. Iedere erfgenaam kan verzoeken om het opstellen van een boedelbeschrijving (3:194 lid 1 BW). Een verplichting voor het opstellen van een boedelbeschrijving is er alleen als een van de erfgenamen onder curatele, bewind, minderjarig is of als er sprake is van een beneficiair aanvaarde nalatenschap.  Als de boedelbeschrijving eenmaal is opgemaakt en een van de erfgenamen is “vergeten” te melden dat hij voor het overlijden nog een aanzienlijk bedrag heeft geleend van de overledene. Wat gebeurt er dan? Een erfgenaam die opzettelijk goederen verzwijgt, zoek maakt of verbergt, verbeurt zijn aandeel in die goederen aan de andere erfgenamen (3:194 lid 2 BW). Strekking van het genoemde wetsartikel is dat als door handelen of nalaten probeert de andere erfgenamen te benadelen je een deel van je aanspraak verliest. Wie stelt moet bewijzen. Opzet is daarin een lastige. Je kan niet spreken van opzet als een erfgenaam (niet wist, maar wel) behoorde te weten dat de verzwegen goederen tot de nalatenschap behoren. Neem onderstaande uitspraak ter verduidelijking:

De overledene was opgenomen in een verzorgingshuis. Een zoon verzorgde als gevolmachtigde de financiële administratie van de overledene sinds de opname, waaronder de aangiften Inkomstenbelasting. In dat kader beheerde de gevolmachtigde ook de bankrekeningen van de overledene. In de periode na opnamen en voor het overlijden zijn er bedragen van de rekeningen van de overledene overgeboekt naar rekeningen van gevolmachtigde of één van zijn ondernemingen. Na het overlijden wordt er aangifte erfbelasting ingediend. De opgegeven nalatenschap bedroeg € 16.082,-. De inspecteur ging daar niet in mee en ging uit van € 95.082,-. 

Leningen of schenkingen?

Voor het overlijden van de overledene had een gevolmachtigde bedragen aan zichzelf “geleend” aldus de andere erfgenaam. De gevolmachtigde stelt zelf dat er sprake is van schenkingen. De erfgenamen stellen leningen en wie stelt moet bewijzen. Echter volgens een uitspraak van de Hoge Raad van 31 maart 2017 (ECLI:NL:HR:2017:565) kan de bewijslast ook omgedraaid worden. De rechtbank ziet in deze zaak genoeg redenen om de bewijslast om te draaien (volgens de gevolmachtigde was een deel van de administratie in brand gevolgen). De gevolmachtigde kan niet bewijzen dat het om schenkingen gaat en dus zijn het leningen.

Opzet?

Zijn de leningen opzettelijk verzwegen? De gevolmachtigde had volgens de rechtbank kennis van de leningen. Hij was ook erfgenaam en gevolmachtigde om de nalatenschap af te wikkelen. Hij wist dat de leningen tot de erfenis behoorde maar had een kleinere omvang voorgespiegeld. Ook nadat de andere zoon om openheid van zaken vroeg bleef hij zwijgen. De andere zoon heeft uiteindelijk zelf de overboekingen achterhaald. De gevolmachtigde had de leningen volgens de rechtbank dus opzettelijk verzwegen. Hij verbeurt zijn aandeel in de leningen aan zijn broer.

Bron: rechtspraak.nl (ECLI:NL:RBOBR:2017:5380)

Lees ook dit artikel: Aandeel verbeurd aan de andere erfgenaam waarbij er sprake was van Zwitserse bankrekeningen.