Heeft de overledene geen testament gemaakt? En was hij getrouwd of geregistreerd partner en zijn er kinderen? Dan geldt de wettelijke verdeling. De hele erfenis gaat naar de echtgenoot die overblijft na het overlijden van de andere echtgenoot (de langstlevende echtgenoot). De kinderen hebben recht op een deel van de erfenis, maar zij krijgen dit nog niet. Hun erfdeel wordt omgerekend in geld. Voor dit bedrag heeft de langstlevende echtgenoot een schuld aan de kinderen.
Voorbeeld: Een overledene laat een echtgenoot en 2 kinderen achter. Het stel bezat een woning met een waarde van € 300.000 en € 60.000 spaargeld. Het stel was gehuwd in gemeenschap van goederen en er is geen testament gemaakt. De helft van alle bezittingen is eigendom van de langstlevende echtgenoot (verdeling huwelijksgoederengemeenschap). Dat is € 150.000 voor de woning en € 30.000 spaargeld, in totaal € 180.000. De erfenis van de overledene bestaat uit de andere helft van de bezittingen. Er zijn 3 erfgenamen, die recht hebben op een derde deel van de erfenis van € 180.000. Dit is € 60.000 per erfgenaam. De kinderen krijgen hun erfdeel nog niet, dat gebeurt pas na het overlijden van de langstlevende echtgenoot. Tot die tijd heeft de langstlevende echtgenoot bij ieder kind een schuld van € 60.000. Over deze schuld kunnen de langstlevende echtgenoot en de kinderen een rente afspreken. Als zij een samengestelde rente van 6% overeenkomen dan moeten de kinderen over € 60.000 erfbelasting betalen. Komen zij een lagere rente overeen dan betalen de kinderen afhankelijk van de leeftijd van de langstlevende echtgenoot minder erfbelasting.
Als de langstlevende echtgenoot overlijdt, dan krijgen de kinderen eerst de € 60.000 per persoon die al van hen was (plus verschuldigde rente). Over dat bedrag hebben zij al erfbelasting betaald, dus dat hoeven ze niet nog eens te doen. De rente is onbelast. De erfenis van de langstlevende echtgenoot is (€ 180.000 + € 60.000-(verschuldigde rente) =) € 240.000. Hiervan krijgt ieder kind € 120.000. Over dit bedrag moeten zij nu erfbelasting betalen.
huwelijksgoederengemeenschap, wettelijke verdeling
