Als je een legaat hebt ontvangen dan heb je een vorderingsrecht op de nalatenschap. Op basis van de wet moeten de erfgenamen of een executeur jou benaderen en informeren. Iemand die onterfd is, hoeft niet geïnformeerd te worden. Als je bent onterfd dan moet je binnen vijf jaar na het overlijden een beroep doen op je legitieme anders vervalt dit recht. Om te berekenen hoe groot je vordering is heb je informatie nodig. Een kantonrechter van Rechtbank Midden-Nederland heeft onlangs aangegeven op welke informatie een legitimaris recht heeft op grond van de wettelijke bepaling (4:78 BW). Volgens de kantonrechter heeft een onterfde legitimaris recht op inzage en een afschrift van alle bescheiden die voor de berekening van de legitieme portie nodig zijn. Hiervoor kan een legitimaris aankloppen bij een executeur en de erfgenamen. Het versturen van een overzicht met daarop de banktegoeden, roerende zaken, kosten vorderingen en schulden is niet voldoende. Een legitimaris moet dit kunnen controleren.
Informatie legitieme portie
Uit de bewoordingen “alle daartoe strekkende inlichtingen” in artikel 4:78 lid 1 BW kan afgeleid worden dat dit begrip weliswaar zo ruim mogelijk moet worden uitgelegd, maar dat het wel beperkt is tot de gegevens die nodig zijn voor de berekening van de legitieme portie. Artikel 4:65 BW bepaalt dat de legitieme portie wordt berekend over de waarde van de goederen der nalatenschap, welke waarde wordt vermeerderd met de bij deze berekening in aanmerking te nemen giften en verminderd met de schulden vermeld in artikel 4:7 lid 1 onder a tot en met c en f BW. De kantonrechter heeft de executeur daarom veroordeeld tot het verstrekken van de volgende stukken:
- de aangifte en, zodra aanwezig, de aanslag erfbelasting;
- bankafschriften (of een print van de internetpagina’s) van schenkingen die 180 dagen voor het overlijden zijn verricht;
- bankafschriften (of een print van de internetpagina’s) van de betaal- en beleggingsrekeningen op overlijdensdatum;
- de (voorlopige) aanslagen inkomstenbelasting voor het jaar van overlijden en het jaar ervoor.
- informatie over giften als bedoeld in 4:67 BW;
- informatie over levensverzekeringen en polissen;
- WOZ beschikking van de tot de nalatenschap behorende woning.
Een verzoek tot een verplichte notariële boedelbeschrijving behoort ook tot de mogelijkheid. In dit geval wordt dit afgewezen door de kantonrechter omdat de legitimaris niet motiveert belang te hebben bij een notariële boedelbeschrijving of bij het afleggen van de eed.
Bron: Rechtspraak.nl ECLI:NL:RBMNE:2016:79
Machtiging om zelf stukken op te vragen als legitimaris
Krijg je de verzochte informatie niet dan kan je op grond van artikel 843a RV en art. 3:299 BW een verzoek indienen om alle informatie op te vragen die nodig is voor het berekenen van de legitieme portie. Op deze wijze kan je ervoor zorgen dat je zelf inzage krijgt in de bankrekening van de overledene. Alleen door rechtstreeks contact tussen de legitimaris en de bank kan gewaarborgd worden dat jij als legitimaris daadwerkelijk alle door haar gewenste gegevens ontvangt.
Bron: Rechtspraak.nl ECLI:NL:RBOVE:2017:3609
